İsrail ve Suudi Arabistan arasında normalde gizli olan bağlar, iki ülkenin ortak bölgesel sorunlarla yüzleşmeye ve uluslararası toplum ile İran arasındaki yaklaşan P5+1 nükleer anlaşmasına karşı lobi faaliyeti yürütmeye hazırlanmasıyla, günışığına çıkıyor.  

Geçen hafta Dış İlişkiler Konseyi tarafından Washington'da düzenlenen bir konferansta, İsrail Dışişleri Bakanlığı'nın başına geçecek olan Dore Gold ile Suudi Arabistan yönetimine geçmişte üst düzey danışmanlık yapmış olan emekli general Enver Eşki aynı kürsüyü paylaştı ve iki ülkenin ortak düşmanından bahsetti: İran.  

Kamuoyu önünde böyle bir birlikteliğin meydana gelmesi, bundan yalnızca birkaç ay önce hayal bile edilemezdi.

İsrail'in eski BM temsilcisi ve Başbakan Benyamin Netanyahu'nun eski danışmanlarından Bay Gold,  “Bugün bu kürsüye çıkmış olmak, bütün farklılıklarımızı çözümlediğimiz anlamına gelmez” dedi, ancak “önümüzdeki yıllarda bu farklılıkların üzerine eğilebilmeyi umuyoruz” diye de vurguladı.

General Eşki ise, her iki ülkenin de İran'ı bölgesel istikrarın önündeki ana tehdit olarak gördüğünün altını çizdi, ancak İsrail ve Suudi Arabistan arasında resmi diplomatik ilişkilerin kurulmasının yalnızca İsrail'in Arap Barış İnisiyatifi'ni kabul etmesi sonrasında mümkün olabileceğini ekledi. Söz konusu plan, İsrail'in 1967'deki Altı Gün Savaşı'nda ele geçirilen tüm topraklardan geri çekilmesini gerektiriyor ve Arap ülkeleriyle tam diplomatik ilişkilerin kurulmasını içeriyor.

Suudi Arabistan ve İsrail aynı zamanda, Müslüman Kardeşler ve İslam Devleti (İD) gibi grupların üzerine gitmeye çalışan Mısır'ın da dahil olduğu bir bölgesel koalisyonun parçası. Bu grubun bir diğer üyesi ise, kısa süre önce İsrail eleştirilerini kesmiş olan Ürdün.

Suudi Arabistan'da halk arasında İsrail hakkında var olan algıda da bir değişim meydana geldi. Herzliya'daki Disiplinler Arası Araştırma Merkezi, Suudi siviller arasında yürütülen ve geçen hafta yayınlanan bir telefon anketi yaptı. Anket sonuçlarına göre Suudilerin yüzde 53'ü en büyük düşman olarak İran'ı görüyor; bunu yüzde 22 ile İD izliyor. Ankete katılanlardan yalnızca yüzde 18'i en büyük düşmanlarının İsrail olduğunu söyledi.  

Anshel Pfeffer

Jewish Chronicle Online