Abdel Bari Atvan, üç soru gündeme getirerek Hamas hareketinin yeni siyaset belgesi hakkındaki analizlerini açıkladı.

1)    Hamas’ın hitap ettiği taraflar ve bölgesel ve uluslararası şartlar ve baskılar, Hamas Hareketinin böylesi şartlarda bu anlaşmayı yayınlamasına neden oldu ve aynı zamanda Hamas’ın yeni maddelerinde yapılan düzeltmeler, Hamas’ın anlaşmasının dolaylı olarak ihlali sayılmaktadır. Acaba bu durum Hamas’ın hitap ettiği tarafları razı edecek mi?

2)    Hamas’ın siyaset belgesinde zikrettiği 42 paragraf, bu hareketin nihai yaklaşımı mı ya da bu hareketin oluşturduğu anlaşmada başka değişimlerin yapılmasının başlangıcı mı olacak?

 3)    Hamas’ın bütün yetkilileri ve liderleri, Hamas hareketinin yeni siyaset belgesi ile ortak bir görüşe sahip mi? Hamas Hareketinin bir kolu olan Kassam Tugaylarının tutumu nedir?

 Rey El-Yevm Gazetesi Baş Editörü analizinde şunları yazdı: ‘Filistin halkı, Hamas hareketinin siyaset belgesi konusunda farklı görüşlere sahiptir ama genel anlamda bu görüşleri ikiye ayırabiliriz. İlk görüş gerçekçi bir bakıştır. Yani onlar, Hamas hareketinin siyaset belgesini bölge ve dünyadaki mevcut şartlara göre yayınladığını söylüyorlar. Aslında Hamas bu belgeyi yayınlayarak, Yahudiliğe karşı olduğu yönünde kendisine yapılan suçlamaları reddetmeyi amaçlıyor ve böylece İhvan-ı Müslimin’in bir kolu sayılan Hamas, terörist gruplar listesine girme tehlikesinden güvende olmak istiyor.

Hamas’ın sunduğu maddelerden biri bu konuyu vurgulamaktadır ve bu maddede şu ifadeler yer almaktadır: ‘Siyonizm projesi ile mücadele ve Yahudilerle savaş, onların dinlerinden dolayı değildir ve Hamas asla Yahudilerle sadece Yahudi oldukları için savaşa girmemiş, işgalci Siyonistlerle savaşa girmiştir.

Ama Filistin’deki diğer bir grup, Hamas hareketinin siyaset belgesinin, Filistin Kurtuluş Örgütü FKÖ’nün Filistinlilerin bazı taleplerinden geri adım atmasına dayalı tecrübesinin tekrarı olduğunu düşünüyorlar. Bu yani şu anlama geliyor; Hamas’ın yeni belgesi, İsrail ile uzlaşı müzakerelerine giriş için bir başlangıç olacak ve sonunda bu rejim resmi olarak tanınacak. Bu grup, birçok soruyu gündeme getiriyor. Örneğin; Eğer Hamas’ın yeni bir siyaset belgesi çıkarmadaki hedefi, tutumunu değiştirmek ve FKÖ’nün tecrübelerini tekrarlamaksa, Mahmut Abbas’ın yaklaşımı ile ne gibi bir farkı var? Ve eğer Ebu Mazin’in yaklaşımı ile farkı yoksa, Gazze Şeridi’ndeki Filistinliler 2007 yılından şimdiye kadar neden üç savaş yaşadılar?

Atvan analizinin bir bölümünde Filistin hükümetinin resmi olarak tanınmasına ve Hamas’ın yeni siyaset belgesi ile Filistin’in bağımsızlık bildirisi arasındaki benzerliğe değindi.

Abdel Bari Atvan şunları yazdı: ‘Hamas’ın yeni siyaset belgesinin açıklanması sırasında Halid Meşal’in yaptığı konuşmalar, Yaser Arafat’ın Filistin’in bağımsızlığı bildirisinde yaptığı konuşmaya çok benziyordu. Yani Filistin topraklarının özgürlüğüne bağlılık, mültecilerin geri dönmesi ve aynı zamanda silahlı direnişin devam etmesi, yani bütün yol ve araçlarla işgalci rejim karşısındaki direnişin Filistin halkının meşru bir hakkı olduğu konularının vurgulanması.’

Atvan analizinin devamında Hamas’ın siyaset belgesinde dikkat edilmesi gerektiğini ifade ettiği birkaç önemli noktaya değindi:

1-İsrail ve batı ülkeleri, Siyonist Rejim resmi olarak tanınmadan, silahlı direnişten tam anlamıyla vazgeçilmeden ve aynı zamanda Filistinliler ülkelerine geri dönme haklarından geri atmadan Filistin hükümetinin kurulmasını onaylamayacaktır.

2- Batı ülkeleri, Hamas ve bütün Filistinli gruplar silahlı direnişlerine bağlı olduğu süre, onları terörist bir grup olarak sayacaktır. Yani Filistinliler silahlarını tamamen bırakana kadar, terörist sıfatı da onlardan alınmayacaktır.

3- İsrail’i resmi olarak tanıdıktan sonra İsrail ile doğrudan müzakerede bulunma seçeneği ve aynı zamanda bütün uluslararası ve Oslo gibi imzalanan anlaşmalara bağlı kalmak, Filistin Devletinin kurulması için batılıların şartlarından olacaktır.

Öyle görünüyor ki, Gazze Şeridinde, geçişleri kapatmak, işçilerin maaşlarını ve bölgedeki elektriği kesmek gibi iki milyon Filistinliye uygulanan bütün baskılar, kasıtlı bir şekilde gerçekleşmiş ve FKÖ’nün Oslo Anlaşmasını haklı kılmak için gerçekleştirdiği eylemlere benzemektedir.

İsrailliler ve Amerika gibi Avrupalı müttefikleri, Hamas’ın yeni siyaset belgesini destekleyecektir ama onlar önümüzdeki günlerde Hamas’ın bu geri adımının yeterli olmadığını, bu yüzden Hamas’ın daha fazla taviz vermesi gerektiğini açıklayacaklardır.

Onların daha fazla tavizden kastı, İsrail’in resmi olarak tanınması ve işgalcilerle direniş ilkesinden geri adım atılması ve nihayetinde Filistin’in silahsızlandırılmasıdır.

Hamas’ın Türkiye ve Katar gibi bazı müttefiklerinin bu harekete baskı uyguladıklarını, bu hareketten İsrail’e karşı tutumunu değiştirmesini ve onu resmi olarak tanımasını istediğini biliyoruz. Bu, Türkiye Dışişleri Bakanı’nın da vurguladığı bir konudur. Mevlüt Çavuşoğlu, Ankara’nın Hamas’tan İsrail’i resmi olarak tanımasını ve aynı zamanda silahsızlanarak iki devlet kurulması önerisini kabul etmesini istediğini vurguladı. Hamas’ın üst düzey bir yetkilisi de bu konuyu doğrulayarak şu ifadelerde bulundu: ‘Hamas Türkiye’nin sunduğu şartlara karşı çıktı.’

Abdel Bari Atvan yazısının devamında şu ifadelerde bulundu: ‘Şimdi ve Hamas’ın FKÖ’nün uzlaşı yolunu benimsemesinin ardından, Gazze Şeridi’ndeki ve Batı Şeria’daki bütün Filistinlilerin umudu Kassam Tugaylarına bağlanmıştır. Çünkü FKÖ’nün benimsediği yol, Filistinlilere hiçbir şey kazandırmamıştır.

Rey El Yevm Gazetesi Baş Editörü analizinin sonunda Hamas’ın yeni siyaset belgesinin mevcut şartlarda yayınlamasının nedenlerine değinerek şunları yazdı: ‘Hamas’ın yeni siyaset belgesini mevcut şartlarda ve tam da Mahmut Abbas’ın Amerika’ya ziyaretinden ve Trump ile görüşmesinden iki gün önce yayınlamasının bir tesadüf olduğu söylenemez. Bu görüşmenin Filistinliler için korkunç sonuçları olabilir ve onları daha zor bir aşamaya sürükleyebilir.’

rasthaber