Hamas’ın Suud’la anlaşma yapma ve hareketin üst düzey bir heyetinin Kral Selman’la buluşmak üzere Riyad’a gitme ihtimalinin Erdoğan’ın Suud’a yaptığı ziyaretle alakalı olduğu yönünde haberler ortaya çıkmaya başladı. Aynı şekilde Tunus Nahda Hareketi lideri Raşid El-Gannuşi de Kral Selman’dan bölgede barışçıl bir yönetim siyaseti izlemelerini talep etmişti.

Re’yu’l-Yevm’de yer alan “haber-yorum”a göre; Hamas yetkilileri basına yaptıkları gizli açıklamalarda, Suud-Hamas ilişkisi, Mısır ve İhvan’a düşman olan diğer Arap ülkelerinde Hamas’ı hedef alan saldırganlıkların durdurulması meselelerinin Kral Selman’la Erdoğan’ın konuştukları konular arasında olduğunu ifade ettiler.

Habere göre, bu mesele bölgedeki mevcut krizlere karşı “Sünni Blok”u güçlendirme çabaları kapsamında gündeme geldi ve Erdoğan, Suud kralından Hamas’la ilişkilerini yeniden tesis etmelerini talep etti.

“Haber-yorum”un devamında şu ifadelere yer verildi:

“Mısır yönetiminin Hamas’ı “terör örgütü” olarak ilan etme kararını uygulamaya geçirmek üzere iken geri adım atması, bazı Hamas yöneticileri tarafından Sünni bloğu güçlendirmek derdinde olan Suud’un müdahalesini bir sonucu olarak nitelendi.

Bu hareketlenmenin sebeplerinden biri olarak da İran Meclis Başkanı Ali Laricani’nin Hamas Siyasi Büro Şefi Halid Meşal’i ziyaret etmek üzere Doha’ya gitmesi gösteriliyor. Nitekim çok sayıda analizde bu ziyaretinin hedefinin Hamas’ın Riyad’la olan bağlantısını koparmak ve Suriye krizinden ve Hamas’ın Şam’ı terk etmesinden bu yana zarar görmüş olan İran-Hamas ilişkilerini güçlendirmek olduğu belirtilmişti.

Bu noktada Tahran’ın niçin Halid Meşal’le ve Hamas yönetimiyle görüşmeyi daha önceki seferlerde ertelediği konusu gündeme geliyor.

Hamas tarafından Laricani’yle yapılan görüşme hakkında gelen yorum yalnızca “olumlu” olduğu yönünde…

Bu noktada Raşid El-Gannuşi’nin başsağlığı için Suud’a yaptığı ziyaret esnasında Suud’la bölgede ve özellikle de Mısır’da akan kanı durdurmak, güvenlik ve barışı sağlamak için görüşme yaptığı yönündeki iddiaların da “ihtimal dışı” olmadığı sonucuna varıyoruz.

Gannuşi bu görüşmesinde Suud’daki değişiklikler karşısında karamsar olmadıklarını ve Suud’dan bölgede güvenlik ve barışı tesis etmek için ilişkilerini güçlendirmesini talep ettiğini söylemişti.

Diğer yandan Hamas-Suud yakınlaşmasının, Suud’un Hamas’tan başka bulabileceği arabulucular varken Hamas’tan Yemen’deki İhvan’la Doha arasında arabuluculuk yapmasını talep etmesiyle tamamen alakasız olduğu da ifade edilmelidir.

Hareket böyle bir arabuluculuk iddiasını resmi olarak yalanlamasına rağmen Suud’la olan yakınlaşmasında bir değişiklik olmadı. Nitekim Hamas’ın Suriye’den çıkmasının ardından bozulmaya yüz tutan İran-Hamas ilişkilerinin yeniden tesisi için harekete geçen Hamas’ın önde gelen isimlerinden Mahmud Ez-Zahar’ın masasında Suud’la ilgili dosyanın da mevcut bulunduğu biliniyor.

Zahar yaptığı açıklamada Suud’un bölgedeki rolüne işaret etmiş ve Hamas’ın Suud’a yakın zamanda bir ziyaret gerçekleştireceğini ifade etmişti.

Birkaç gün önce Gazze’deki bir üniversitede konuşma yapan Zahar, Hamas’ın herhangi bir ülkeyle kurduğu ilişki dolayısıyla dışarıdan bir başka ülkenin müdahalesine maruz kalmayı kesinlikle kabul etmeyeceğini ifade etti.

Diğer yandan Doha’da Halid Meşal’in yanında bulunan Hamas Hareketi sözcüsü Hüsam Bedran, Suud’un tavrında olumlu değişimler olduğunu ifade etti ve Suud’un bölgedeki rolünün büyük olduğunu söyledi.

Hamas’ın herkesle ilişkilerini korumayı hedeflediğini ifade eden Bedran, “Hamas’ın bölgedeki bir ülkeyle kurduğu ilişki bir başka ülkeyle kurduğu ilişkiyi etkilememelidir” şeklinde konuştu. Bu açıklamalar Zahar’ın hem İran hem de Suud’la ilişkilerini güçlendirmek istedikleri yönündeki ifadelerinin tekrarı niteliğinde oldu.” 

İslami Analiz