Hamas'la İsrail arasında ağustos 2014'ten bu yana yürürlükte olan ateşkes, 50 günlük son Gazze savaşının ardından göreceli bir sükûnet sağlamış durumda. Nadir olaylar dışında iki taraf da ateşkese riayet ediyor. Son olarak 27 Mayıs'ta Hamas'la Selefiler arasında yaşanan çatışmaların ardından İsrail ve Filistin tarafları arasında karşılıklı roketler atıldı.

Ancak Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin El Kassam Tugayları 2015 başlarından bu yana İsrail ordusuna yönelik örneği görülmemiş bazı adımlar atıyor.

Hamas'a yakınlığıyla bilinen El Mecid sitesine göre El Kassam Tugayları son dönemde yoğun füze denemeleri yapıyor. Öyle ki denemelerin sayısı bazen günde beşe ulaşıyor.

El Kassam Tugayları 14 Mart'ta geçen yılki son savaşın ardından İsrail'in Gazze sınırına ördüğü duvarın yakınında kurulan askeri eğitim sahalarının resimlerini yayımladı. Hamas bu sahalarla İsrail'e meydan okuduğunu, Hamas savaşçılarının hakkıyla eğitilmesi için sahaların sürekli geliştirilip büyütüldüğünü belirtti.

Hamas 6 Mayıs'ta da yüzlerce Gazzelinin sınır hattına girmesine müsaade etti ve insanlara askeri dürbünler vererek İsrail yerleşimlerini inceletti. Hamas'a bağlı Mülteci İşleri Dairesi'nin yöneticisi İssam Advan'a göre bu etkinlik Filistinlilerin işgal altındaki bölgelere dönüş hayalini canlı tutmakla ilgiliydi.

Ancak Hamas'ın askeri alandaki adımları bununla da kalmadı. El Kassam Tuyugları 23 Mayıs'ta Gazze'yle İsrail'i ayıran duvara sadece 250 metre mesafede bulunan bir yolun asfaltlanması için bölgeye buldozerler ve kamyonlar gönderdi.

Görünen o ki El Kassam Tugayları'nın faaliyetlerine sessiz kalan Hamas, İsrail ordusunu caydırmak ve gizli faaliyetleri yavaş yavaş alenileştirmek arasında bir denge kurmaya çalışıyor. Bunun yanında El Kassam Tugayları'nın da İsrail'le yapılacak herhangi bir anlaşmada meşruiyetini pekiştirmeye, son savaştan etkilenen Gazzelilerin moralini yükseltmeye çalıştığı anlaşılıyor.

El Kassam Tugayları'nın son hamlesinin en ilginç tarafı örgütün İsrail ordusunun mevzilerine giderek yakınlaşması. 2 Mayıs'ta bölgeye giden Al-Monitor muhabiri durumu yakından inceledi. Görünen o ki Hamas Gazze'deki üstünlüğün artık İsrail'de olmadığı mesajını vermeye çalışıyor.

Öte yandan kimliklerinin gizli kalması kaydıyla Al-Monitor'a konuşan Hamas yetkilileri örgüt içinde konuşulanlara ilişkin bilgi verdi.

Kaynaklar şöyle konuştu: “El Kassam'ın son hamlelerinin amacı, sınırın öteki tarafındaki İsrail askeri noktalarına ilişkin istihbarat toplamak ve savaşçıların İsrail'e karşı cesaretini arttırmak. Bunun yanı sıra sınırdaki İsrail devriyeleri karşısında El Kassam devriyelerine kolaylık sağlanması ve sınırın izlenmesi için elektronik askeri tesislerin kurulması amaçlanıyor.”

Hamas Sözcüsü Hamad El Ragıp 26 Mayıs'ta bu iddiaları teyit etti. Sözcü, sınırdaki yolun Gazze Şeridi'ni İsrail'in ihlallerine karşı korumak ve iş birlikçilerin İsrail istihbaratıyla irtibatını kesmek amacıyla asfaltlandığını belirtti. Ayrıca El Kassam savaşçılarının gerçek asker gibi eğitilmesinin ve bu birliklerin ileride İsrail'e karşı resmi Filistin ordusu olarak savaşabilmesinin amaçlandığını söyledi.

Al-Monitor'un edindiği bilgiye göre Hamas içinde yapılan gizli görüşmelerde şu hususlar dile getirildi: “El Kassam'ın hamleleri İsrail'in doğu Gazze'ye uyguladığı güvenlik kısıtlamalarına son vermeyi hedefliyor. Silahlı kanat, çiftçilerin arazilerinde güvenli olmasını sağlamak, tünel yapımını kolaylaştırmak, zaman ve efordan tasarruf etmek için sınırın en yakınındaki kazım noktalarını korumak amacıyla İsrail ordusunu doğu sınırından 300 metre uzakta tutmaya çalışıyor.”

El Kassam Tugayları bu askeri hamlelere ilişkin resmi bir açıklama yapmış değil. Ancak örgütün kimi mensupları son gelişmeleri Hamas'la konuştu.

İçişleri eski bakanı ve Hamas Siyasi Büro üyesi Fethi Hamad, 30 Mayıs'ta asfaltlanan yolun imkân oluştuğunda El Kassam'ın İsrail ordusuna saldırı düzenlemesine yönelik olduğunu belirtti.

Filistin Yasama Meclisi Güvenlik Komisyonu'nun Hamaslı başkanı İsmail El Aşkar da Al-Monitor'a şöyle konuştu: “El Kassam'ın askeri hamleleri, İsrail'i Gazze'ye saldırmaktan caydırmayı ve Gazze'nin bir daha işgal edilemeyeceği mesajını vermeyi amaçlıyor. Sahadaki bu son önlemler El Kassam'ın İsrail'le yaşanacak her türlü çatışmaya hazır olduğu mesajını veriyor.”

Al-Monitor, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'la çalışan üst düzey bir yetkilinin görüşüne de başvurdu. Yetkilinin yorumu şöyle oldu: “Hamas bu askeri adımlarla Gazze'yi Batı Şeria'dan ayırmaya başladı. Doğudaki İsrail sınırında asfaltlanan yol da bunu yansıtıyor. Bu yolun iki ülke sınırında yer alan diğer güvenli yollardan bir farkı yok. Hamas'ın Gazze sınırında aldığı son askeri önlemler İsrail'le uzun vadeli ateşkes kapsamına giriyor ve Gazze'de ayrı bir Filistin devletine hizmet ediyor. Sınırdaki yol ateşkesi korumayı kolaylaştırmanın bir yöntemi. Bu hamleyle Hamas sınırı koruyan resmi ordu rolüne soyunuyor.”

El Fetih Sözcüsü Cihat El Harazin da 28 Mayıs'ta Özgür Filistin Ajansı'na yaptığı açıklamada Hamas'ın İsrail'le eş güdüm hâlinde sınırdaki yeni yolu ateşkes hattı olarak düzenlediğini ve bununla Gazze'de ayrı bölge oluşturma planını doğruladığını öne sürdü.

Sınırdaki gelişmelerin amacı ne olursa olsun bunlar Gazze Şeridi'nde yeni bir gerçeklik oluşturmanın ilk adımları olarak görünüyor. 2014 yazındaki Gazze savaşının ardından belini doğrultan Hamas İsrail karşısında askeri gücünü artırmak istiyor.

Bu da yeni bir çatışma için geri sayımın başladığı anlamına gelebilir. Zira İsrail ordusunun askeri noktalarının birkaç yüz metre ötesinde Hamas savaşçılarının konuşlanmasına izin vermesi beklenmez. El Kassam Tugayları'nın askeri hareketliliği göz ardı edilmesi zor bir meydan okuma anlamına geliyor.

Öte yandan bu hareketlilik İsrail'le uzun vadeli ateşkesin girizgâhı da olabilir. Buradaki muhtemel amaçlar Gazze'de yeniden imarı kolaylaştırmak, ablukayı kaldırtmak ve üç yıkıcı savaşın ardından halka nefes alma imkânı tanımak olabilir.

İsrail'in haziran başında Gazze Şeridi'ne yönelik ihlallerine rağmen sahadaki durum Hamas'ın ateşkes ve sükûnet yönünde ilerlediğine işaret ediyor. İsrail, Selefiler tarafından atılan roketlere Hamas'a ait bazı kampları vurarak cevap verdi. Hamas ise hareketsiz kalarak çatışma ortamından kaçınmak istediğini gösterdi.

Adnan Abu Amer

Kaynak: al-monitor.com

Not: Makalenin orijinal başlığı: Hamas İsrail'le uzun vadeli ateşkese mi hazırlanıyor?